Vragen en antwoorden over het luchthavenbesluit Groningen Airport Eelde

In de wet Luchtvaart staat dat elke luchthaven in Nederland van nationale betekenis, zoals Groningen Airport Eelde, een luchthavenbesluit nodig heeft. Een luchthaven kan een luchthavenbesluit aanvragen bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Groningen Airport Eelde heeft een visie opgesteld voor de toekomst van de luchthaven. De luchthaven wil bijvoorbeeld de openingstijden verruimen, zodat ze aantrekkelijker wordt voor luchtvaartmaatschappijen. Groningen Airport Eelde heeft in 2024 een aanvraag ingediend bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

In een luchthavenbesluit staat wat er op en rondom een luchthaven wel en niet mag. Bijvoorbeeld wat de openingstijden mogen zijn. Of welke ruimtelijke ontwikkelingen in de omgeving zijn toegestaan, zoals het bouwen van flats of windmolens. Ook wijst het luchthavenbesluit een geluidcontour aan met een maximum hoeveelheid vliegtuiggeluid. De luchthaven moet zich hieraan houden.

Het indienen van een aanvraag voor een luchthavenbesluit kost tijd. Een aanvraag heeft bijvoorbeeld een financiële onderbouwing nodig, een milieueffectrapportage en een economische onderbouwing. Groningen Airport Eelde en de aandeelhouders van de luchthaven, de provincies Drenthe en Groningen, hadden tijd nodig voor het opstellen van een gezamenlijk toekomstplan. Ook moesten de aandeelhouders besluiten nemen over de financiering.

Tenslotte kwam Covid er tussendoor, waarbij het vliegverkeer zo goed als stil viel, wat het opstellen van de toekomstplannen heeft vertraagd.

Groningen Airport Eelde heeft tijdens informatiebijeenkomsten bewoners betrokken bij de aanvraag. Daarnaast heeft de luchthaven een onderzoek laten uitvoeren naar draagvlak voor de aanvraag in de regio. Groningen Airport Eelde heeft regelmatig contact met de Commissie Regionaal Overleg (CRO). In dit CRO zijn onder andere omwonenden vertegenwoordigd, gemeenten en ondernemers.

Tenslotte is de luchthaven op bezoek geweest bij diverse gemeenten en zijn er spreekuren waar bewoners in gesprek kunnen gaan met de directie van de luchthaven.

Groningen Airport Eelde (GAE) heeft onderzoeken laten uitvoeren conform de eisen van het ministerie. Deze onderzoeken onderbouwen de aanvraag voor een luchthavenbesluit. Het gaat onder andere om de economische positie van de luchthaven, het draagvlak bij de omwonenden en  de gevolgen voor het milieu.

Op de website van GAE kunt u de onderzoeken vinden.

De aandeelhouders van de luchthaven Groningen Airport Eelde zijn eigenaar van de luchthaven, namelijk:

• Provincie Drenthe
• Provincie Groningen
• Stichting FB Oranjewoud

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is bevoegd gezag voor de luchthaven en geeft de vergunning af om het vliegveld te mogen gebruiken. Zo’n vergunning is een Luchthavenbesluit. Het ministerie onderzoekt of een aanvraag voor een luchthavenbesluit voldoet aan alle eisen uit de Wet Luchtvaart. Het ministerie beoordeelt de aanvraag ook, waarbij het meerdere belangen afweegt.

Daarna stelt het ministerie een ontwerp Luchthavenbesluit op. Dit besluit legt het ministerie voor aan het kabinet. Als het kabinet instemt, dan ligt er een ontwerp-luchthavenbesluit. Dit gaat vervolgens de zienswijzeprocedure in en naar het parlement. Daarna volgt ook een advies van de Raad van State op het ontwerp besluit. Wanneer de regering heeft ingestemd, is het luchthavenbesluit vastgesteld.

Defensie onderzoekt nog verschillende locaties voor het uitbreiden van de jachtvliegcapaciteit. Daarbij kijkt Defensie naast de vliegbases Woensdrecht en De Peel ook naar militair medegebruik van Lelystad Airport, Twente Airport en Groningen Airport Eelde. Voor de zomer van 2025 neemt het kabinet hierover een besluit. Het Luchthavenbesluit biedt op dit moment geen ruimte voor de F35’s. Als het kabinet kiest voor Groningen Airport Eelde dan moet er een nieuw Luchthavenbesluit komen.

Het ontwerp-luchthavenbesluit komt overeen met wat de luchthaven heeft aangevraagd. Wel worden enkele eisen gesteld om rekening te houden met omwonenden. Ten opzichte van de huidige vergunning zijn onderstaande punten nieuw.

Daarnaast wordt de zogenoemde gebruiksruimte aangepast. De gebruiksruimte geeft aan hoeveel geluid de vertrekkende en landende vliegtuigen per jaar mogen maken. De gebruiksruimte van Groningen Airport Eelde is nu groter dan de luchthaven nodig heeft. Dit komt omdat het vliegveld op dit moment minder geluid produceert dan is toegestaan en omdat vliegtuigen de afgelopen jaren stiller zijn geworden. De gebruiksruimte is daarom in het nieuwe luchthavenbesluit aangepast. Maar er is nog voldoende ruimte over om het aantal vluchten te laten groeien.

In het ontwerp Luchthavenbesluit staat onder andere:

Wijziging in openingstijden

• Op weekdagen van 6.00 tot 24.00 uur (nu: 6.30 tot 23.00 uur). De verruiming in de ochtend wordt trouwens pas doorgevoerd als er voldoende luchtverkeersleiders zijn.
• In het weekend en op feestdagen van 7.30 tot 24.00 uur (nu: 7.30 tot 23.00 uur)

Regels voor het verminderen van de lokale luchtverontreiniging

Door een vliegtuig vanuit de luchthaven van elektriciteit te voorzien voor bijvoorbeeld de verwarming of airco zolang het toestel op het platform staat, is de hulpmotor veel minder nodig. Daarmee wordt de uitstoot van schadelijke stoffen op het platform teruggedrongen. Deze regels gelden alleen als de luchthaven zelf hiervoor voorzieningen heeft.

Extra handhavingspunten voor geluid

De luchthaven krijgt vier extra handhavingspunten voor geluid. Dit geeft juridische bescherming voor bewoners, vooral waar dicht aaneengesloten woonbebouwing is. Dat was tot nu toe niet het geval.

Het luchthavenbesluit stelt grenzen aan het gebruik van de luchthaven. Zoals hoeveel er maximaal gevlogen mag worden. En hoeveel geluid is toegestaan. Ook zorgt het luchthavenbesluit voor extra maatregelen ten opzichte van de huidige situatie. Zo komen er vier handhavingspunten bij en zijn er maatregelen om uitstoot te verminderen van schadelijke stoffen op de directe omgeving.

De luchthaven zelf bepaalt hoe de maximale geluidruimte wordt gebruikt. De luchthaven bepaalt welke type vliegtuigen kunnen starten en landen op de luchthaven. Met stillere vliegtuigen kan er meer gevlogen worden, en is er ruimte voor groei zonder dat de situatie voor omwonenden verslechtert.

In de milieueffectrapportage kunt u daar meer over lezen. Die vindt u op de website van Groningen Airport Eelde, onder de titel M.E.R-beoordeling Adecs.

Het luchthavenbesluit is in principe geldig voor onbepaalde tijd, totdat de luchthaven een nieuwe aanvraag indient bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Of als het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat aanleiding heeft om het besluit bijvoorbeeld te actualiseren.

De openingstijden zijn in het nieuwe luchthavenbesluit verruimd, zodat de luchthaven aantrekkelijker wordt voor luchtvaartmaatschappijen. Luchtvaartmaatschappijen zouden door de ruimere openingstijden meer vluchten op een dag kunnen aanbieden. Dit brengt meer geld op voor de luchthaven en heeft een positief effect op de economische ontwikkeling van het Noorden.

Ja, het is mogelijk dat door het verruimen van de openingstijden het aantal vliegtuigen toeneemt op Groningen Airport Eelde. In de milieueffectrapportage gaat Groningen Airport Eelde uit van een toename van ongeveer 150 vluchten per jaar. Tegelijkertijd neemt de geluidsruimte af in het nieuwe luchthavenbesluit ten opzichte van de huidige vergunning. Dat betekent dat de luchthaven minder vliegtuiggeluid mag maken dan nu. Er is meer ruimte voor stille vliegtuigen dan voor lawaaiige vliegtuigen binnen de maximale geluidsruimte.

De milieueffectrapportage vindt u op de website van Groningen Airport Eelde, onder de titel M.E.R-beoordeling Adecs.

In het nieuwe luchthavenbesluit is de maximale hoeveelheid vliegtuiggeluid minder dan in de huidige vergunning, zodat omwonenden beter worden beschermd. Ook met de verruiming van de openingstijden moet Groningen Airport Eelde hierbinnen blijven. Volgens de milieueffectrapportage is dat mogelijk.

Daarnaast is gekeken of het aantal mensen dat in de slaap wordt gestoord, toeneemt bij een verruiming van de openingstijden. Uit de milieueffectrapportage blijkt dat het aantal slaapverstoorden gelijk blijft en niet toeneemt.

De milieueffectrapportage vindt u op de website van Groningen Airport Eelde, onder de titel M.E.R-beoordeling Adecs.

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat stelt waarschijnlijk het definitieve luchthavenbesluit eind 2025 vast. Afhankelijk van wanneer het advies van de Raad van State binnen is en het parlement akkoord is.

De vervolgstappen tot een definitief luchthavenbesluit zijn:

• Zienswijzenprocedure waarin mensen hun mening kunnen geven over het ontwerp Luchthavenbesluit door het indienen van een zienswijze;
• Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat beoordeelt de zienswijzen;
• Iedere indiener ontvangt een reactie van het ministerie. Waar nodig zal het ontwerp-luchthavenbesluit worden aangepast.

Het kabinet stelt een definitief luchthavenbesluit vast. Naar verwachting zal dat eind 2025 zijn.

U kunt uw vragen stellen of uw mening geven over het ontwerp Luchthavenbesluit door een mail te sturen naar regionaleluchthavens@minienw.nl

Een zienswijze indienen kan niet meer. Het ontwerp-Luchthavenbesluit lag van 7 februari tot en met 20 maart 2025 ter inzage.

Iedereen die een zienswijze heeft ingediend, ontvangt een inhoudelijke reactie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Of een zienswijze leidt tot aanpassing van het Luchthavenbesluit is bij voorbaat niet te zeggen. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat maakt een afweging van belangen en van praktische en wettelijke mogelijkheden.

Bij medewerkers van Directie Participatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat kunt u terecht met vragen over de zienswijzenprocedure. U kunt een e-mail sturen naar: regionaleluchthavens@minienw.nl